Του Χρήστου Σταϊκούρα
Επίκουρου Καθηγητή ΟΠΑ και Βουλευτή Φθιώτιδας Ν.Δ.
Επίκουρου Καθηγητή ΟΠΑ και Βουλευτή Φθιώτιδας Ν.Δ.
-
Ολοκληρώθηκε στην Ολομέλεια η συζήτηση επί του Γενικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης. Ενός πλαισίου αρχών, στόχων και επιλογών πολιτικής με χωρική αναφορά.
Σκοπός του είναι η καταγραφή και αξιολόγηση των παραγόντων που επηρεάζουν την μακροπρόθεσμη εθνική χωρική διάρθρωση και ο προσδιορισμός των βασικών προτεραιοτήτων και στρατηγικών κατευθύνσεων για την ολοκληρωμένη χωρική ανάπτυξη και την αειφόρο οργάνωση του εθνικού χώρου τα επόμενα 15 χρόνια.
Στόχος του είναι η αναζήτηση και διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου και ορθολογικού χωρικού προτύπου αειφόρου ανάπτυξης, που να προωθεί ισόρροπα την κοινωνική και οικονομική συνοχή, την προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος και την ανταγωνιστικότητα.
Σύμφωνα και με το Άρθρο 4 του Γενικού Πλαισίου, «στρατηγική επιλογή του αποτελεί η υιοθέτηση ενός προτύπου βιώσιμης χωρικής ανάπτυξης, βασισμένου στη συγκρότηση πλέγματος πόλων και αξόνων ανάπτυξης, το οποίο περιλαμβάνει τα κύρια αστικά κέντρα, συναρθρώνεται με τις περιοχές ανάπτυξης των παραγωγικών δραστηριοτήτων και υποστηρίζεται από ένα ολοκληρωμένο δίκτυο μεταφορών, επικοινωνιών και ενέργειας».
Το πρότυπο αυτό ενσωματώνει και προβάλλει ρεαλιστικές και υλοποιήσιμες κατευθύνσεις και δράσεις που αφορούν ή σχετίζονται και με την ανάπτυξη του Νομού Φθιώτιδας, όπως είναι:
1ον: Η ενσωμάτωση της πόλης της Λαμίας στους πόλους ανάπτυξης, και πιο συγκεκριμένα στους δευτερεύοντες εθνικούς πόλους. Σ’ αυτούς περιλαμβάνονται δυναμικά αστικά κέντρα στα οποία προωθείται η αναβάθμιση των τεχνικών και κοινωνικών υποδομών και υπηρεσιών και η καινοτομία, με στόχο την ανάπτυξη και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του παραγωγικού τους δυναμικού. Η υπό συζήτηση ίδρυση και λειτουργία Τεχνολογικού Πάρκου στη Λαμία μπορεί να αποτελέσει το εφαλτήριο δημιουργίας πόλων καινοτομίας στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας. Η καινοτομία όμως προϋποθέτει την έρευνα. Προς αυτή την κατεύθυνση σημαντική καθίσταται η συνεισφορά του Πανεπιστημίου Στερεάς Ελλάδας και του Τ.Ε.Ι. της Λαμίας.
2ον: Η ολοκλήρωση και συνεχής αναβάθμιση του οδικού άξονα του ΠΑΘΕ, σημαντικό τμήμα του οποίου διέρχεται από το Νομό.
3ον: Η προώθηση και ολοκλήρωση του Αυτοκινητόδρομου Κεντρικής Ελλάδας, του Ε65.
4ον: Η βελτίωση και αναβάθμιση σε υποδομές και υπηρεσίες των υφιστάμενων οδικών αξόνων Λαμία - Άμφισσα - Ιτέα - Αντίρριο και Λαμία - Καρπενήσι - Αγρίνιο - σύνδεση με Ιόνια Οδό.
5ον: Η ολοκλήρωση της αναβάθμισης του κεντρικού σιδηροδρομικού δικτύου, του λεγόμενου ΠΑΘΕ/Π. Το Γενικό Πλαίσιο δίνει τη δυνατότητα δημιουργίας ολοκληρωμένων συστημάτων συνδυασμένων εμπορευματικών και επιβατικών μεταφορών σε κάθε σημαντικό σιδηροδρομικό σταθμό, όπως είναι, μεταξύ άλλων, και αυτός του Λιανοκλαδίου.
6ον: Η αναβάθμιση υφιστάμενων λιμένων με σημαντική εμπορευματική ή/και επιβατική κίνηση. Στην κατεύθυνση αυτή εντάσσονται:
· Η ενίσχυση των ακτοπλοϊκών υποδομών λιμένων που ήδη σήμερα εξυπηρετούν τη σύνδεση της ηπειρωτικής χώρας με την Εύβοια (Αρκίτσα και Γλύφα) και τις Σποράδες (Αγ. Κωνσταντίνος και Γλύφα).
· Ο εφοδιασμός του λιμένα της Στυλίδας με «ελαφρές» υποδομές υποστήριξης τυποποιημένων εσωτερικών εμπορευματικών μεταφορών.
7ον: Η διατήρηση και ενίσχυση της εξορυκτικής και μεταλλευτικής δραστηριότητας, με τις προϋποθέσεις τήρησης των απαιτούμενων περιβαλλοντικών όρων, μέτρων και προϋποθέσεων και ύπαρξης αντισταθμιστικού οφέλους. Ο Νομός Φθιώτιδας είναι πλούσιος σε ορυκτούς πόρους που καλύπτουν εγχώριες ανάγκες ή απευθύνονται σε διεθνείς αγορές, όπως είναι ο βωξίτης και τα σιδηρονικελιούχα μεταλλεύματα. Η αξιοποίησή τους μπορεί να συμβάλλει στην τοπική ανάπτυξη και στη συγκράτηση του πληθυσμού.
8ον: Η δημιουργία οργανωμένων υποδομών για την εξυπηρέτηση των συνδυασμένων μεταφορών μοναδοποιημένων φορτίων και των συναφών υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας (υπηρεσίες εφοδιαστικής - logistics και ελαφράς μεταποίησης). Ενθαρρύνεται έτσι η δημιουργία ενός εμπορευματικού σταθμού στη Λαμία, αφού πληρείται και το κριτήριο της άμεσης επαφής με, δύο τουλάχιστον, βασικούς μεταφορικούς άξονες.
9ον: Η βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα, κρίσιμου τομέα για την ανάπτυξη του Νομού. Προς αυτή την κατεύθυνση δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του ανθρώπινου δυναμικού που απασχολείται στον πρωτογενή τομέα, στην προστασία του αγροτικού χώρου από τις πιέσεις που δέχεται στο πλαίσιο της βελτίωσης της ανταγωνιστικότητάς του (αναδιάρθρωση καλλιεργειών, εγγειοβελτιωτικά έργα κ.α.), στην αξιοποίηση των γόνιμων πεδινών περιοχών, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και η Κοιλάδα του Σπερχειού.
10ον: Η διατήρηση, προστασία και ανάδειξη των περιοχών της εθνικής φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς και της ποικιλομορφίας της υπαίθρου, καθώς και η βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων. Μεταξύ των περιοχών προτεραιότητας συγκαταλέγονται αυτές της Οίτης και του Παρνασσού, με τους αντίστοιχους Φορείς Διαχείρισης, όπου και αναμένεται η ολοκλήρωση και εφαρμογή της οριοθέτησης και των διαχειριστικών σχεδίων. Επίσης προβλέπεται η ενσωμάτωση σε όλα τα διαχειριστικά σχέδια των προστατευόμενων περιοχών ειδικών μέτρων για την αύξηση της παραγωγικότητας των δασών και για την αντιμετώπιση τυχόν επιπτώσεων στα οικοσυστήματα και τη βιοποικιλότητα από τις κλιματικές αλλαγές.
11ον: Η ανάδειξη και προστασία των μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα την αξιοποίησή τους ως πόλων έλξης επισκεπτών με την κατάλληλη υποδομή πρόσβασης, τη λειτουργική σύνδεσή τους με τον περιβάλλοντα χώρο τους και τη σύνδεση των μνημείων μεταξύ τους ανά χωρική ενότητα. Ο Νομός Φθιώτιδας διαθέτει εξαιρετικής σπουδαιότητας πολιτιστικά μνημεία, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στις Θερμοπύλες, στην Αλαμάνα και στο Γοργοπόταμο.
12ον: Η αναβάθμιση και η ενίσχυση εναλλακτικών, ειδικών, μορφών τουρισμού, όπως είναι ο ιαματικός τουρισμός. Ο Νομός Φθιώτιδας διαθέτει πολλές και πλούσιες ιαματικές πηγές.
Η αλήθεια είναι ότι με την κατάθεση και ψήφιση του Γενικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης καλύπτεται ένα έλλειμμα πολλών δεκαετιών. Ένα έλλειμμα με αρνητικές επιπτώσεις στην ορθολογική ανάπτυξη και οργάνωση της χώρας, καθώς και στο περιβάλλον.
Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας συνεπής προς τις προεκλογικές της δεσμεύσεις και επιδεικνύοντας την απαραίτητη πολιτική βούληση προχώρησε στην υλοποίησης μίας σημαντικής μεταρρυθμιστικής πρωτοβουλίας.
Στην κατάθεση μιας συνεκτικής, συνολικής, ρεαλιστικής και ολοκληρωμένης πρότασης κατευθύνσεων πολιτικής για τη ρύθμιση του χώρου σε εθνική κλίμακα, σύμφωνα με τις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης.Μία πρόταση που φιλοδοξεί να αποτελέσει τη βάση αναφοράς για τον συντονισμό και την εναρμόνιση των επί μέρους πολιτικών, προγραμμάτων και επενδυτικών σχεδίων που έχουν σημαντικές επιπτώσεις στη συνοχή και την ανάπτυξη του εθνικού χώρου, του Νομού Φθιώτιδας.
Ολοκληρώθηκε στην Ολομέλεια η συζήτηση επί του Γενικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης. Ενός πλαισίου αρχών, στόχων και επιλογών πολιτικής με χωρική αναφορά.
Σκοπός του είναι η καταγραφή και αξιολόγηση των παραγόντων που επηρεάζουν την μακροπρόθεσμη εθνική χωρική διάρθρωση και ο προσδιορισμός των βασικών προτεραιοτήτων και στρατηγικών κατευθύνσεων για την ολοκληρωμένη χωρική ανάπτυξη και την αειφόρο οργάνωση του εθνικού χώρου τα επόμενα 15 χρόνια.
Στόχος του είναι η αναζήτηση και διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου και ορθολογικού χωρικού προτύπου αειφόρου ανάπτυξης, που να προωθεί ισόρροπα την κοινωνική και οικονομική συνοχή, την προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος και την ανταγωνιστικότητα.
Σύμφωνα και με το Άρθρο 4 του Γενικού Πλαισίου, «στρατηγική επιλογή του αποτελεί η υιοθέτηση ενός προτύπου βιώσιμης χωρικής ανάπτυξης, βασισμένου στη συγκρότηση πλέγματος πόλων και αξόνων ανάπτυξης, το οποίο περιλαμβάνει τα κύρια αστικά κέντρα, συναρθρώνεται με τις περιοχές ανάπτυξης των παραγωγικών δραστηριοτήτων και υποστηρίζεται από ένα ολοκληρωμένο δίκτυο μεταφορών, επικοινωνιών και ενέργειας».
Το πρότυπο αυτό ενσωματώνει και προβάλλει ρεαλιστικές και υλοποιήσιμες κατευθύνσεις και δράσεις που αφορούν ή σχετίζονται και με την ανάπτυξη του Νομού Φθιώτιδας, όπως είναι:
1ον: Η ενσωμάτωση της πόλης της Λαμίας στους πόλους ανάπτυξης, και πιο συγκεκριμένα στους δευτερεύοντες εθνικούς πόλους. Σ’ αυτούς περιλαμβάνονται δυναμικά αστικά κέντρα στα οποία προωθείται η αναβάθμιση των τεχνικών και κοινωνικών υποδομών και υπηρεσιών και η καινοτομία, με στόχο την ανάπτυξη και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του παραγωγικού τους δυναμικού. Η υπό συζήτηση ίδρυση και λειτουργία Τεχνολογικού Πάρκου στη Λαμία μπορεί να αποτελέσει το εφαλτήριο δημιουργίας πόλων καινοτομίας στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας. Η καινοτομία όμως προϋποθέτει την έρευνα. Προς αυτή την κατεύθυνση σημαντική καθίσταται η συνεισφορά του Πανεπιστημίου Στερεάς Ελλάδας και του Τ.Ε.Ι. της Λαμίας.
2ον: Η ολοκλήρωση και συνεχής αναβάθμιση του οδικού άξονα του ΠΑΘΕ, σημαντικό τμήμα του οποίου διέρχεται από το Νομό.
3ον: Η προώθηση και ολοκλήρωση του Αυτοκινητόδρομου Κεντρικής Ελλάδας, του Ε65.
4ον: Η βελτίωση και αναβάθμιση σε υποδομές και υπηρεσίες των υφιστάμενων οδικών αξόνων Λαμία - Άμφισσα - Ιτέα - Αντίρριο και Λαμία - Καρπενήσι - Αγρίνιο - σύνδεση με Ιόνια Οδό.
5ον: Η ολοκλήρωση της αναβάθμισης του κεντρικού σιδηροδρομικού δικτύου, του λεγόμενου ΠΑΘΕ/Π. Το Γενικό Πλαίσιο δίνει τη δυνατότητα δημιουργίας ολοκληρωμένων συστημάτων συνδυασμένων εμπορευματικών και επιβατικών μεταφορών σε κάθε σημαντικό σιδηροδρομικό σταθμό, όπως είναι, μεταξύ άλλων, και αυτός του Λιανοκλαδίου.
6ον: Η αναβάθμιση υφιστάμενων λιμένων με σημαντική εμπορευματική ή/και επιβατική κίνηση. Στην κατεύθυνση αυτή εντάσσονται:
· Η ενίσχυση των ακτοπλοϊκών υποδομών λιμένων που ήδη σήμερα εξυπηρετούν τη σύνδεση της ηπειρωτικής χώρας με την Εύβοια (Αρκίτσα και Γλύφα) και τις Σποράδες (Αγ. Κωνσταντίνος και Γλύφα).
· Ο εφοδιασμός του λιμένα της Στυλίδας με «ελαφρές» υποδομές υποστήριξης τυποποιημένων εσωτερικών εμπορευματικών μεταφορών.
7ον: Η διατήρηση και ενίσχυση της εξορυκτικής και μεταλλευτικής δραστηριότητας, με τις προϋποθέσεις τήρησης των απαιτούμενων περιβαλλοντικών όρων, μέτρων και προϋποθέσεων και ύπαρξης αντισταθμιστικού οφέλους. Ο Νομός Φθιώτιδας είναι πλούσιος σε ορυκτούς πόρους που καλύπτουν εγχώριες ανάγκες ή απευθύνονται σε διεθνείς αγορές, όπως είναι ο βωξίτης και τα σιδηρονικελιούχα μεταλλεύματα. Η αξιοποίησή τους μπορεί να συμβάλλει στην τοπική ανάπτυξη και στη συγκράτηση του πληθυσμού.
8ον: Η δημιουργία οργανωμένων υποδομών για την εξυπηρέτηση των συνδυασμένων μεταφορών μοναδοποιημένων φορτίων και των συναφών υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας (υπηρεσίες εφοδιαστικής - logistics και ελαφράς μεταποίησης). Ενθαρρύνεται έτσι η δημιουργία ενός εμπορευματικού σταθμού στη Λαμία, αφού πληρείται και το κριτήριο της άμεσης επαφής με, δύο τουλάχιστον, βασικούς μεταφορικούς άξονες.
9ον: Η βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα, κρίσιμου τομέα για την ανάπτυξη του Νομού. Προς αυτή την κατεύθυνση δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του ανθρώπινου δυναμικού που απασχολείται στον πρωτογενή τομέα, στην προστασία του αγροτικού χώρου από τις πιέσεις που δέχεται στο πλαίσιο της βελτίωσης της ανταγωνιστικότητάς του (αναδιάρθρωση καλλιεργειών, εγγειοβελτιωτικά έργα κ.α.), στην αξιοποίηση των γόνιμων πεδινών περιοχών, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και η Κοιλάδα του Σπερχειού.
10ον: Η διατήρηση, προστασία και ανάδειξη των περιοχών της εθνικής φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς και της ποικιλομορφίας της υπαίθρου, καθώς και η βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων. Μεταξύ των περιοχών προτεραιότητας συγκαταλέγονται αυτές της Οίτης και του Παρνασσού, με τους αντίστοιχους Φορείς Διαχείρισης, όπου και αναμένεται η ολοκλήρωση και εφαρμογή της οριοθέτησης και των διαχειριστικών σχεδίων. Επίσης προβλέπεται η ενσωμάτωση σε όλα τα διαχειριστικά σχέδια των προστατευόμενων περιοχών ειδικών μέτρων για την αύξηση της παραγωγικότητας των δασών και για την αντιμετώπιση τυχόν επιπτώσεων στα οικοσυστήματα και τη βιοποικιλότητα από τις κλιματικές αλλαγές.
11ον: Η ανάδειξη και προστασία των μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα την αξιοποίησή τους ως πόλων έλξης επισκεπτών με την κατάλληλη υποδομή πρόσβασης, τη λειτουργική σύνδεσή τους με τον περιβάλλοντα χώρο τους και τη σύνδεση των μνημείων μεταξύ τους ανά χωρική ενότητα. Ο Νομός Φθιώτιδας διαθέτει εξαιρετικής σπουδαιότητας πολιτιστικά μνημεία, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στις Θερμοπύλες, στην Αλαμάνα και στο Γοργοπόταμο.
12ον: Η αναβάθμιση και η ενίσχυση εναλλακτικών, ειδικών, μορφών τουρισμού, όπως είναι ο ιαματικός τουρισμός. Ο Νομός Φθιώτιδας διαθέτει πολλές και πλούσιες ιαματικές πηγές.
Η αλήθεια είναι ότι με την κατάθεση και ψήφιση του Γενικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης καλύπτεται ένα έλλειμμα πολλών δεκαετιών. Ένα έλλειμμα με αρνητικές επιπτώσεις στην ορθολογική ανάπτυξη και οργάνωση της χώρας, καθώς και στο περιβάλλον.
Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας συνεπής προς τις προεκλογικές της δεσμεύσεις και επιδεικνύοντας την απαραίτητη πολιτική βούληση προχώρησε στην υλοποίησης μίας σημαντικής μεταρρυθμιστικής πρωτοβουλίας.
Στην κατάθεση μιας συνεκτικής, συνολικής, ρεαλιστικής και ολοκληρωμένης πρότασης κατευθύνσεων πολιτικής για τη ρύθμιση του χώρου σε εθνική κλίμακα, σύμφωνα με τις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης.Μία πρόταση που φιλοδοξεί να αποτελέσει τη βάση αναφοράς για τον συντονισμό και την εναρμόνιση των επί μέρους πολιτικών, προγραμμάτων και επενδυτικών σχεδίων που έχουν σημαντικές επιπτώσεις στη συνοχή και την ανάπτυξη του εθνικού χώρου, του Νομού Φθιώτιδας.
